Quang hợp là gì ? Vai trò, ý nghĩa quang hợp ở thực vật

Quang hợp là gì? Chúng ta hay nói đùa rằng quang hợp là sự “hô hấp” của cây cối. Nhưng chính xác thì đây chinh là quá trình các loại thực vật tổng hợp những hợp chất hữu cơ nhờ vào ánh sáng mặt trời. Đây chính là quá trình những loại thực vật giải phóng Oxi vào trong không khí góp phần duy trì sự sống của con người và các loài sinh vật.

Khái quát chi tiết về quang hợp

Quang hợp là gì? Quang hợp hay là quang tổng hợp chính là một thuật ngữ để chỉ quá trình mà hầu hết các loại thực vật tổng hợp chất hữu cơ từ chất vô cơ dưới ánh sáng mặt trời. Hoạt động này diễn ra từ quá trình hấp thụ nước và cacbonic để giải phóng Oxi.

Truy rằng với mỗi loại thực vật khác nhau sẽ có quá trình quang hợp riêng. Nhưng mọi quá trình đều diễn ra khi năng lượng mặt trời được hấp thụ bởi các “tế bào phản ứng quang hợp” – protein trong các bào quan hay còn gọi là lục lạp. Còn các loài thực vật hay tảo khi quang hợp sẽ được gọi là những sinh vật quang dưỡng.

Nhìn nhận theo khía cạnh hóa học thì quang hợp là gì? Đây là một quy trình oxy hóa khử. Cụ thể là trong quang hợp đã sử dụng năng lượng mặt trời để khử cacbonic (CO2) và oxy hóa nước (H2O). Hiểu một cách đơn giản hơn chính là các ion H+ được phân ly từ nước sẽ kết hợp với CO2 để tạo ra CH2O và O2  (Oxi).

Đặc biệt là trong quá trình phản ứng này bên cạnh việc tách H+ ra khỏi nước để giải phóng Oxi. Thì bên cạnh đó còn có 2 hợp chất được tạo ra chính là NADPH (Nicotinamide Adenine Dinucleotide Phosphate) và ATP (Adenosine Triphosphate) để tạo thành các số đo năng lượng của tế bào.

Khái quát chi tiết về quang hợp
Khái quát chi tiết về quang hợp

Xác định vai trò từ hoạt động quang hợp là gì?

Quang hợp không chỉ là quá trình “hô hấp” vô cùng quan trọng ở các loài thực vật mà chúng còn có ảnh hưởng cực lớn quyết định đến sự sống của các sinh vật trên Trái Đất. Vậy dựa vào đâu mà lại đưa ra những quan điểm rằng sự sống trên thế giới này đều phụ thuộc vào quang hợp?

Giúp tổng hợp hữu cơ: Cụ thể là những chất hữu cơ được tổng hợp từ quá trình này đã trở thành nguồn thức ăn của nhiều sinh vật. Ngoài ra chúng còn được xem là nguyên liệu cho công nghiệp cũng như là trong lĩnh vực y học, dược phẩm để chữa bệnh.

Là yếu tố quan trọng giúp cung cấp năng lượng: Cụ thể là quá trình quang hợp đã giúp hấp thu các năng lượng mặt trời sau đó đã chuyển thành quá trình hoa năng trong các liên kết hóa học. Vì vậy các loài thực vật được xem là nguồn cung cấp năng lượng sống động cho mọi người.

Xác định vai trò từ hoạt động quang hợp là gì?
Xác định vai trò từ hoạt động quang hợp là gì?

Khám phá hoạt động diễn ra quang hợp của lá cây

Có thể thấy được rằng hầu hết mọi quá trình quang hợp của các loài thực vật đều được thực hiện qua các lá cây. Vậy hãy cùng lý giải chức năng của chúng trong quá trình diễn ra quang hợp như thế nào?

Đặc điểm bên ngoài lá thích nghi với quang hợp

Hầu hết mọi lá cây để có thể thích nghi tốt nhất với quá trình quang hợp thông qua việc sinh trưởng với diện tích bề mặt lá rộng lớn. Điều này giúp cho chúng có thể tiếp xúc và hấp thụ được nhiều ánh nắng mặt trời hơn.

Ngoài ra phiến của những chiếc lá này cũng khá mỏng để giúp cho việc khuếch tán khi ra bên ngoài cũng như là hấp thu khí vào bên trong dễ dàng hơn. Bên cạnh đó thì trong các lớp biểu bì của những chiếc lá còn có các tế bào khí khổng có tác dụng giúp CO2 dễ dàng di chuyển đến lục lạp.

Cấu tạo bên trong lá giúp thực hiện quang hợp là gì

Mỗi lá cây đều có các tế bào mô giậu nằm tại phía dưới biểu bì của mặt trên để đón nhận năng lượng ánh nắng. Trong đó cũng có nhiều chất diệp lục. Về phần các tế bào mô xốp sẽ có ít diệp lục hơn và thường sẽ nằm ở phần dưới của mặt lá. Tuy nhiên trong mô xốp lại có chứa nhiều ô trống để giúp cho O2 có thể di chuyển đến những tế bào có chứa các sắc tố quang hợp.

Về phần gân của những chiếc lá sẽ là những đường mạch dẫn và được hiểu là đường dẫn nước và các ion khoáng chất phục vụ cho quá trình quang tổng hợp. Trong đó bao gồm mạch rây, mạch gỗ cùn với các mạch libe giúp dẫn chất quang hợp. Ngoài ra trên lá còn có nhiều tế bào mang hệ sắc tố quang hợp và được gọi là tế bào quang hợp.

Cấu tạo bên trong lá giúp thực hiện quá trình quang hợp
Cấu tạo bên trong lá giúp thực hiện quá trình quang hợp

Quá trình truyền sắc tố quang hợp trong lá

Thực tế các loài thực vật có thể thực hiện được khả năng quang hợp chính là nhờ vào hệ sắc tố quang hợp của lá cùng với Carotenoit. Bởi vậy các hệ sắc tố quang hợp trong mỗi lá cây sẽ gồm có chất diệp lục cùng với Carotenoit. Tuy nhiên đối với một số nhóm quang hợp đặc biệt như thực vật thủy sinh hay tảo thì còn có thêm Phycobilin – một sắc tố phụ nhưng lại có vai trò cực kỳ quan trọng.

Cùng với đó thì sơ đồ truyền năng lượng của hệ sắc tố quang hợp trong lá cây sẽ được diễn ra chi tiết như sau:

Carotenoit -> Diệp lục b -> Diệp lục a -> Diệp lục a tại trung tâm phản ứng (lục lạp)

Tính quan trọng của quang hợp là gì

Trong phân tích chuỗi thức ăn tự nhiên thì mắt xích đầu tiên chính là những sinh vật sống nhờ vào quá trình quang hợp từ mặt trời. Còn tại những mắt xích sau sẽ sử dụng chất hữu cơ từ hoạt động quang hợp để duy trì sự sống.

Xét theo một góc nhìn đơn giản hơn thì quang hợp được xem là một quá trình hóa học không thể thiếu nhằm tạo ra năng lượng cho sự sống hiện nay. Theo đó khi phân tích chuyên sau sẽ nhận thấy được ý nghĩa cụ thể của chúng như:

Ý nghĩa với sinh vật sống của quang hợp là gì

Quang hợp được xem là quá trình tạo nên nguồn vật chất hữu cơ phong phú và đa dạng để đáp ứng tối đa mọi nhu cầu dinh dưỡng của các sinh vật. Bên cạnh đó hoạt động này còn giúp cân bằng O2 và CO2 của khí quyển. Bằng cách hấp thu Cacbonic và khuếch tán Oxi để giúp cung cấp dưỡng khí, duy trì sự sống cho mọi sinh vật.

Tính quan trọng của hoạt động quang hợp là gì?
Tính quan trọng của hoạt động quang hợp là gì?

Ý nghĩa không thể thiếu của quang hợp đối với con người

Có thể thấy được rằng có đến 80% nhu cầu về dinh dưỡng của chúng ta được xuất phát từ thực vật qua lương thực, thực phẩm. Bên cạnh đó thì thực vật còn là nguồn nguyên liệu phong phú cho nhiều lĩnh vực công nghiệp sản xuất. Mà các thực vật muốn tồn tại lâu dài thì cần phải có quá trình quang hợp.

Bên cạnh đó sau quá trình quang hợp còn mang đến một lượng chất hữu cơ vô cùng lớn để giúp cấu trúc nên cơ thể của mỗi sinh vật. Ngoài ra quá trình quang hợp còn giúp làm giảm tình trạng ô nhiễm không khí cũng như là góp phần ngăn chặn hiệu ứng nhà kính khiến Trái Đất đang ngày càng nóng lên.

Cần hiểu sự khác biệt của quang hợp với hô hấp

Tuy thường được gọi vui đùa là quá trình “hô hấp” của cây nhưng thực tế quang hợp và hô hấp hoàn toàn là hai thuật ngữ khác nhau. Cụ thể quang hợp chính là quá trình hấp thụ ánh sáng và thông qua chất diệp lục sử dụng năng lượng và tạo ra các chất hữu cơ cùng đường và Oxi với cơ chế được thực hiện ở pha tối và pha sáng.

Còn quá trình hô hấp được hiểu là quá trình oxy hóa khử những chất hữu cơ và giải phóng năng lượng cần thất với chất được tạo ra là năng lượng và Cacbonat. Quá trình này diễn ra tại tế bào và ti thể theo nhiều cơ chế khác nhau.

Nhìn nhận sự khác biệt giữa hô hấp và quang hợp
Nhìn nhận sự khác biệt giữa hô hấp và quang hợp

Có thể bạn quan tâm:

Tổng kết

Nội dung trên đây đã đưa ra cho mọi người những kiến thức khoa học trong tìm hiểu quang hợp là gì? Cùng những chia sẻ này, mong rằng các bạn đọc sẽ có thể nhìn nhận rõ ràng được vai trò và ý nghĩa của chúng để luôn có tinh thần bảo vệ và nuôi trồng thực vật, cây xanh.

BÀI VIẾT LIÊN QUAN

Bài viết gần đây